Informacje dla rodziców dzieci idących do pierwszej klasy

Państwa dziecko idzie do szkoły. Jest to moment zwrotny w jego życiu. Jego aktywność z zabawy przenosi się na naukę. Wszystko, czego uczyło się przedtem, było uczeniem okazjonalnym, mimowolnym. Teraz nauka staje się obowiązkiem. Gotowość do podjęcia tego obowiązku uzależniona jest od rozwoju dziecka, stanu jego zdrowia i zdolności przystosowywania się do nowego środowiska.

Zapraszam Państwa do zapoznania się z treścią informatora dla rodziców. Przedstawione zostały w nim rady (pedagogów i psychologów) dla rodziców dzieci idących do pierwszej klasy.

Fragmenty książki B. Janiszewskiej ”Ocena dojrzałości szkolnej”, Wyd. Seventh Sea, Warszawa 2006 (s. 4 – 6)

„Gotowość dziecka  (odpowiedni poziom rozwoju fizycznego, procesów psychicznych poznawczych, emocjonalno - motywacyjnych i społecznych ) do tego, by mogło sprostać wymaganiom i być podatne na systematyczne nauczanie i wychowanie zwane jest „dojrzałością szkolną”.                 

Dziecko, które jest dojrzałe do szkoły, charakteryzuje się następującymi właściwościami (są one określane przez psychologów lub pedagogów podczas badań dojrzałości szkolnej ).                 

I.     Dojrzałość szkolna w zakresie rozwoju fizycznego.    

1.    Dziecko powinno mieć ~ 120 cm. wzrostu, ważyć powyżej 23 kg. (te parametry idą w parze z twardością kośćca, siłą mięśni, ogólną odpornością na zmęczenie i odpornością organizmu na choroby; do tych wartości dopasowana jest wielkość ławek). Ewentualne wady powinny być zdiagnozowane i korygowane.

2.   Rozwój ruchowy dziecka powinien charakteryzować się koordynacją ruchów, zdolnością utrzymywania równowagi, zwinnością ruchów na tyle, by dziecko bezpiecznie poruszało się wśród innych dzieci na terenie szkoły.      

3.   Ruchy rąk (zależne m. innymi od stopnia skostnienia nadgarstka) po  winny być sprawne na tyle, by umożliwić odpowiedni poziom  rysowania, pisania drobnych elementów w linijkach ; ruchy powinny być skoordynowane i płynne (od tego zależy tempo pisania i odporność ręki na zmęczenie) ; odpowiedni poziom koordynacji wzrokowo - ruchowej umożliwia wykonywanie precyzyjnych czynności.

II. Dojrzałość szkolna w zakresie procesów poznawczych. 

1.   Dziecko powinno umieć skupiać uwagę przez około 30 minut, powinno w pewnym zakresie samo sterować uwagą (tzw. uwaga dowolna), powinno umieć podporządkować uwagę poleceniom nauczyciela.

2.  Pamięć dziecka powinna charakteryzować się pewnym stopniem trwałości, dziecko powinno umieć sterować procesem zapamiętywania (tzw. pamięć dowolna); zakres pamięci i tempo zapamiętywania powinny być stosunkowo duże.

3.  W procesie spostrzegania wzrokowego dziecko powinno dokonywać analizy i syntezy znaków graficznych na tyle, by różnicować nie tylko same elementy liter (np. „ kółko” i „ laseczka”), ale i zależności między elementami („ laseczka” przed „kółkiem” to litera „p.”, za kółkiem „d” ,a jeszcze w grę wchodzą stosunki ilości, wielkości, stosunki prawo - lewo, góra - dół itp.).

4.   W spostrzeganiu słuchowym dziecko winno odróżniać nie tylko poszczególne głoski, ale i stopień ich dźwięczności, czas trwania, kolejność  itp. - czyli dobrze wykonywać czynności analityczno - syntetyczne (np. słuchowo odróżniać p od b, d od t, si od ś,  s od sy itp.).

          Od tych możliwości zależy opanowanie umiejętności pisania i czytania.

5.  Myślenie dziecka powinno charakteryzować się możliwością operowania informacjami tak, by możliwe stało się rozumienie prostych pojęć, prostych zasad, reguł, prawidłowości; by dziecko zaczęło wnioskować, by wiązało informacje na zasadach  logicznych (w klasach  I - szych oprócz pojęcia liczby i działań na liczbach wprowadza się zbiory i związane z nimi różne pojęcia zależnościowe).

6.   Mowa dziecka powinna pełnić już funkcję komunikatywną, dziecko może więc porozumiewać się mową wiązaną, mieć odpowiednio duży zasób słów i znać wiele pojęć na tyle, by korzystać  z poleceń i komentarzy nauczyciela.

III.   Dojrzałość szkolna w zakresie emocjonalno - motywacyjnym. (zależy od niej w dużym stopniu funkcjonowanie dziecka w szkole).

1.  Dziecko 7-mio letnie częściowo  panuje nad emocjami - zaczyna  powoli kontrolować emocje i uczucia.

2.   Dzieci dojrzałe do szkoły zaczynają rozumieć  i mają w pewnym za    kresie poczucie obowiązku i odpowiedzialności za siebie (np. nie chce im się, ale ćwiczą czytanie, odrabiają lekcje itp.).

3.   Dzieci dojrzałe do szkoły próbują pokonywać  trudności, nie zniechęcają się tak szybko ( niedojrzałe - nie chcą  rano wstać, nie chcą pisać, gdy nie mają na to ochoty, nie  robią tego, czego nie lubią, nie rozumieją konieczności ćwiczeń itp.) 

4.   Dzieci dojrzałe  lubią poznawać, dociekać, zaczynają się kształtować motywy poznawcze, (dzieci niedojrzałe interesują się na krótko nowymi treściami, okazjonalnie)

IV.     Dojrzałość szkolna w zakresie rozwoju społecznego.

1.  Poczucie przynależności do grupy - klasy szkolnej - dzięki niemu, uwagi skierowane do całej klasy, dziecko odnosi także do siebie (umożliwia to funkcjonowanie dzieci w systemie klasowo - lekcyjnym).

2.    Dzieci dojrzałe w tym zakresie do szkoły  zaczynają rozumieć zasady i normy społeczne  i stają się zdolne do ich stosowania i przyswajania.

3.   Zmniejsza się dziecięcy egocentryzm na rzecz motywów prospołecznych.

4.    Dzieci  uczą się współżycia z innymi dziećmi.

5.   Dzieci stają się zdolne do porównywania siebie z innymi, co prowadzi do powstawania tzw. obrazu własnej osoby (kim  jestem, na co mnie stać, jaki jestem w relacjach z innymi).

Więcej informacji otrzymacie Państwo od nauczycieli, pedagoga i pracowników Poradni psychologiczno - Pedagogicznej.

Każdy z rodziców otrzymał Informator dla rodziców przygotowany przez pedagoga szkolnego.